Toplardamar Hastalıkları

Skleroterapi (Sıvı & Köpük) ile Varis Tedavisi

Toplardamar Hastalıkları

Toplardamar Hastalıkları

Toplardamarlar, kirli kanı kalbe taşıyan damarlardır. Bu damarlarda oluşan hastalıklar toplumda oldukça sık görülür ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Başlıca toplardamar hastalıkları şunlardır:

  • Derin Ven Trombozu (DVT)
  • Venöz Yetmezlikler
  • Yüzeysel Tromboflebit
  • Venöz Ülser

 

Derin Ven Trombozu (DVT)

Derin ven trombozu, derin toplardamarlarda pıhtı oluşması sonucu ortaya çıkan ve acil müdahale gerektirebilen ciddi bir hastalıktır.

Belirtiler

  • Tek taraflı bacak şişliği (diğer bacağa göre bariz fark)
  • Ağrı ve hassasiyet
  • Kızarıklık ve sıcaklık artışı
  • Üzerine basıldığında şiddetli ağrı

Nedenleri

  • Uzun süre hareketsiz kalmak (ameliyat sonrası, trafik kazaları, uzun yolculuklar)
  • Sigara kullanımı
  • Obezite, ileri yaş
  • Genetik yatkınlık

Tanı

  • Doppler ultrasonografi ile konur.
  • İleri vakalarda venografi yapılabilir.

Tedavi

  • Kan sulandırıcı ilaçlar (heparin, düşük molekül ağırlıklı heparin vb.)
  • Yatış gerektiren durumlarda hastanın ayağa kalkmaması, uzvun kalp hizasında tutulması
  • Tedavinin amacı, yeni pıhtı oluşumunu engellemek ve en korkulan komplikasyon olan akciğer embolisini önlemektir.
  • İleri durumlarda kapalı yöntemle pıhtının temizlenmesi (farmakomekanik trombektomi) uygulanabilir. Bu işlemde damara iğneyle girilerek pıhtı parçalanır ve temizlenir. Anestezi gerekmez, kesi yapılmaz.

Venöz Yetmezlikler

Venöz yetmezlik, toplardamarların kanı kalbe taşıyamadığı durumdur.

  • Yüzeysel venöz yetmezlik (varislerle ilişkili olan)
  • Derin venöz yetmezlik (genellikle DVT sonrası gelişir)

Belirtiler

  • Ayakta uzun süre kalınca bacaklarda şişme
  • Ağrı ve kramp
  • Yorgunluk hissi

Nedenleri

  • Genetik yatkınlık
  • DVT sonrası damar hasarı
  • Şişmanlık, gebelik, hareketsiz yaşam tarzı, ileri yaş

Tedavi

  • Varis çorabı kullanımı
  • İlaç tedavileri
  • Yaşam tarzı düzenlemeleri (istirahatte bacakları yukarıda tutmak, uzun süre ayakta sabit kalmamak)

Yüzeysel Tromboflebit

Yüzeysel tromboflebit, yüzeysel toplardamarlarda pıhtı ve iltihap oluşması ile karakterizedir.

Belirtiler

  • Lokal ağrı ve hassasiyet
  • Kızarıklık
  • Isı artışı

Nedenleri

  • Damar yolu girişimleri sonrası
  • Varisli damarlar
  • Sigara kullanımı
  • Bağ dokusu hastalıkları

Tedavi

  • Gerektiğinde kan sulandırıcı ilaçlar
  • Antibiyotik ve ağrı kesici tedavi
  • Soğuk uygulama ile ağrı ve şişliğin azaltılması

Venöz Ülser

Venöz ülser, özellikle derin venöz yetmezlik sonrası bacaklarda ortaya çıkan kronik yaralardır.

Belirtiler

  • Ayak bileği çevresinde, zor iyileşen yaralar
  • Tekrarlama eğilimi yüksek yaralar
  • Deride renk değişikliği ve hassasiyet

Tedavi

  • Düzenli yara bakımı
  • Venöz yetmezliğin kontrolü
  • Elastik bandaj veya varis çorabı kullanımı
  • İstirahatte bacakların yukarı kaldırılması
  • Düzenli yürüyüş ve egzersiz
Prof. Dr. Hacı Alper Uzun

Sık Sorulan Sorular (SSS)

DVT’nin en korkulan komplikasyonu akciğer embolisidir. Pıhtının koparak akciğere gitmesi durumunda hayatı tehdit eden bir tablo oluşabilir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi çok önemlidir.

DVT’de amaç pıhtıyı eritmekten çok, yeni pıhtı oluşumunu engellemek ve mevcut pıhtının akciğere kaçmasını önlemektir. İlaç ve gerektiğinde kapalı yöntemlerle damar temizliği yapıldığında başarılı sonuçlar elde edilir.

Venöz yetmezlik, kronik bir hastalıktır. Kesin tedavi mümkün olmasa da varis çorabı, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir. Bu sayede şikâyetler büyük oranda azalır.

Yüzeysel tromboflebit genellikle hayati tehlike oluşturmaz, ancak çok ağrılı olabilir. Tedavi edilmezse iltihap ilerleyebilir. İlaç tedavisi ve soğuk uygulamalarla hızlı şekilde düzelme sağlanır.

Venöz ülser, özellikle ayak bileği çevresinde görülen zor iyileşen yaralardır. Nedeni, toplardamarlardaki yetmezlik ve yüksek basınca bağlı cilt bütünlüğünün bozulmasıdır. Kan dolaşımı yetersiz olduğundan yaralar geç iyileşir ve sık sık tekrarlar.

  • Düzenli yara bakımı
  • Varis çorabı ve elastik bandaj kullanımı
  • Bacakların yüksekte tutulması
  • Düzenli egzersiz ve yürüyüş
    Bu yöntemlerle yaraların iyileşme süreci hızlandırılabilir.

Tamamen önlemek mümkün olmasa da bazı önlemlerle risk azaltılabilir:

  • Uzun süre hareketsiz kalmamak
  • Sigara içmemek
  • İdeal kiloyu korumak
  • Düzenli egzersiz yapmak
  • Gerekli durumlarda varis çorabı kullanmak